De bevreemdende tekeningen van Uketsu
Uketsu, ‘Vreemde tekeningen’ 
Over de Japanse schrijver Uketsu is niet zo gek veel geweten. Wel is geweten dat hij virale bekendheid verwierf door enkele vreemde video’s die hij op het immens populaire YouTube platform plaatste. Vreemde, maar triviale filmpjes over eten, maar ook een video over een moordmysterie met plannetjes. Dat laatste triggerde ook enkele uitgevers in Japan.
Wereldwijd
En nu gaat zijn debuut, een korte novelle van net geen driehonderd pagina’s, ook wereldwijd. Het oorspronkelijk in 2022 uitgegeven ‘Vreemde tekeningen’ wordt zo beschikbaar gesteld in maar liefst vijfendertig talen (!). Daarmee versterkt Uketsu die online net geen twee miljoen volgers op zijn social mediakanalen telt zijn eigen mythe.
Enkele misvattingen
Het boek wordt weliswaar ergens overschaduwd door de promotie errond. Want ook al zegt het opschrift dat we hier te maken zouden hebben met een ‘horror sensatie’ is dat misschien wel een tikkeltje misleidend. De gebeurtenissen die in de novelle beschreven worden neigen inderdaad wat naar het donkerdere en verontrustende terrein. Al zit net daar ook ergens de kracht. Uketsu maakt zo bijvoorbeeld ook handig gebruik van zijn kennis over psychologie van het jonge kind en over familiale dynamieken.
Verschillende perspectieven en cryptische hints
‘Vreemde tekens’ situeert zich losjesweg tussen fictie, popcultuur, en young adult-literatuur met een dosis weirde manga. Interessant is vooral het gebruik van illustraties, waarbij sommige tekeningen zelfs meermaals, maar dan in verschillende perspectieven, voorkomen. Zonder al te veel weg te geven van het eigenlijke verhaal bevatten de tekeningen doorheen het hele verhaal cryptische hints voor de overkoepelende verhaallijn die maar pas helemaal op het einde duidelijk wordt.
Het verhaal vangt aan met een korte toelichting van een tekening door een psycholoog. Die vormt de prelude van vijf afzonderlijke, maar gaandeweg steeds meer met elkaar verweven verhalen die verschillende decennia beslaan. Zo is er een passage waarin een jonge student een blog met een tekening ontdekt. Waar bij wat uitgebreidere analyse duidelijk wordt dat er veel meer aan de hand is dan initieel het geval lijkt te zijn.
Toegankelijkheid en leesbaarheid als verdienste
Is de hype rond dit boek van Ukutsu terecht? In dit geval is het een niet zo vanzelfsprekend te beantwoorden vraag. Duidelijk is dat Uketsu erg inzet op een grote toegankelijkheid voor verschillende doelgroepen. De grootste verdienste lijkt te zijn dat Uketsu met ‘Vreemde tekeningen’ vooral jongere generaties aan het lezen wil krijgen. Dat lijkt met deze intelligent in elkaar gestoken en erg amusante verhalenbundel ook goed te lukken. We hebben ‘Vreemde tekeningen’ dan ook best graag gelezen. Eens je begint, blijkt het mysterie te groot en wil je vooral gewoon weten hoe het hele knap in elkaar gestoken mechaniekje in elkaar steekt. Dat je er af en toe wat lichtjes ongeloofwaardige plotwendingen bij
moet nemen, is dan ook slechts detailkritiek.
