Virginie Loveling blikt achter de façade van de bourgeoisie

Virginie Loveling blikt achter de façade van de bourgeoisie

Virginie Loveling, ‘Een revolverschot’ 4 out of 5 stars

In het omvangrijke oeuvre van Virginie Loveling (1836-1923) is ‘Een revolverschot’ ongetwijfeld haar gaafste werk. Een met precisie geregisseerde roman over Marie en Georgine Santander. Twee zussen uit het dorpje Vroden die gevoelens hebben voor dezelfde man. Met alle fatale gevolgen van dien.

Het is lang niet de eerste keer dat het negentiende-eeuwse taalgebruik van Virginie Loveling naar hedendaags Nederlands werd vertaald. Eerder al had Karel Jonckheere ‘Een revolverschot’ al te heftig onder handen genomen. Woorden werden geschrapt en zelfs de indeling in hoofdstukken werd als overbodig beschouwd. Het is dan ook een niet geringe verdienste van Annelies Verbeke dat ze voor deze editie vakkundig het origineel manuscript heeft geactualiseerd. Het hier en daar vervangen van een woord of het verklaren van door de tijd achterhaalde uitdrukkingen heeft er alvast voor gezorgd dat de roman niets aan stilistische kracht heeft ingeboet.

De dorpsgemeenschap van Vroden

Het dient gezegd dat Loveling geboeid was door alles wat zich afspeelde in Vroden/Nevele. Een setting die ze aangreep om thema’s als bourgeoisie-proletariaat, erfelijkheid, karakterstudies en beperkingen die toentertijd aan een vrouw werden opgelegd handig te verwerken. Een enge dorpsgemeenschap waar de rijke notarisdochters Santander, burgemeester Florisonne, de Rijke Boer en notaris Mussche, telgen uit hetzelfde burgerlijk milieu, door de schrijfster meticuleus worden neergezet.

Het verhaal speelt zich af tussen de zussen Marie en Georgine Santander. Beiden worden door weduwnaar Luc Hancq op een perfide manier om de tuin worden geleid. Hij speelt een spel met de amoureuze gevoelens van de zussen.

Trientje zorgt voor ontreddering

Het is uitgerekend Trientje, hun jarenlange huishoudster, die op een dag onthult dat Hancq wil touwen met Georgine in plaats van Marie.

‘”Met eefer Georgine is hij toch nog heel anders, heel anders,” hield Trientje vol, als een blinde dat mes in Marie’s hart omdraaiend, maar om haar meesteres, goedig, ook enige voldoening te gunnen of niet bepaald te weerspreken, gaf zij de verklaring: “Ge weet immers wel dat wie ergens te vrijen gaat, zelfs de hond van ‘t hof gaarne ziet, ge zijt de hond van ‘t hof en daarom…”‘

Het noodlot slaat toe

Marie voelt zich bedrogen, maar evenzeer is Georgine allesbehalve gelukkig met de bestaande situatie. Hun besluit staat vast. Luc Hancq moet boeten.

‘En in het vergrootglas van hun overspannen hersenen, zagen zij de misdaad van de man, die ze zo hevig bemind hadden, monsterevenredigheden aannemen, hij was een wangedrocht, zoals er nog nooit een geleefd had op aarde, beneden elk verwijt, o ja, doch veil voor welke wraak het ook mocht wezen…’

Het noodlot slaat toe: Luc Hancq wordt vermoord. Georgine sterft van liefdesverdriet en Marie leeft als zotte Marie Sanders verder te Vroden.

Dat ‘Een revolverschot’ na al die jaren lezenswaardig is gebleven, komt doordat Virginie Loveling op een onthutsende manier laat zien wat zich allemaal achter de façade van zogenaamd eerbiedwaardige lieden afspeelt. Om het dan nog niet te hebben over de cruciale vraag wie uiteindelijk dader en slachtoffer is.

Related Images: