De hoopvolle boodschap van Amin Maalouf
Amin Maalouf – ‘Een onverwachte broederschap’ 
Met zijn nieuwste roman ‘Een onverwachte broederschap’ toont de Libanees-Franse schrijver Amin Maalouf (73) dat hij nog steeds in de hogere echelons van de wereldliteratuur thuishoort. Hoewel hij lichtjes steunt op de voorheen verschenen essaybundel ‘Schipbreuk der beschavingen’, weet de auteur, een publiek intellectueel, de lezer deze keer te verrassen met een roman die erudiete beschouwingen over de wereldbrand koppelt aan weergaloos schrijftalent.
Maatschappelijk engagement
Zijn talent als romanschrijver, denk maar aan ‘De ontregeling van de wereld’ of ‘De ontheemden’, bracht Maalouf eerder al bijzonder veel waardering op. Zo mocht hij de Prix Goncourt ontvangen en volgde hij de Franse antropoloog en etnoloog Claude Lévi Strauss op in de Academie Française.
Evenwel blijft Maalouf in de eerste plaats een uitermate betrokken en maatschappelijk geëngageerd schrijver. Een schrijver ook, wiens uitdijende oeuvre (romans, essaybundels zoals ‘Moorddadige identiteiten’ of het recente ‘Schipbreuk der beschavingen’ en journalistieke stukken) van bijzonder grote waarde blijft. Zo slaagt de veelgeprezen en gewaardeerde auteur er probleemloos in om de lezer uit te dagen om mee te denken over de grote kwesties van deze tijd. Het nieuwe ‘Een onverwachte broederschap’ vormt daar helemaal geen uitzondering op.
Prikkelend gedachte-experiment
Het uitgangspunt voor deze nieuwe roman van Maalouf is een intrigerend gedachte-experiment. Wat als de wereld opnieuw vervalt in een kernoorlog? Wat als een niet nader gepreciseerd individu of groepering met kernaanvallen dreigt en er plots geen énkele vorm van communicatie meer mogelijk is? Een blackout ontregelt alles en iedereen. Geen (slimme) telefoon, radio of televisie, internet en elektriciteit vallen weg. Het maakt dat personages zoals de uit Canada afkomstige tekenaar Alec Zender en Eva Saint-Gilles, een schrijfster met een writer’s block, in het grotendeels door henzelf bevolkte eiland Antiochië noodgewongen op elkaar aangewezen worden.
Gaandeweg blijkt een groepering, de vrienden van Empedokles genaamd, aan het werk. Die onderhoudt vreemde, schimmige banden met Agamemnon, de veerman op het onherbergzame eiland Antiochië. Niet geheel toevallig, want er duiken in ‘Een onverwachte broederschap’ wel best veel verwijzingen op naar de oudheid. Zo is er Demosthenes, de aanvoerder/leider van de vrienden van Empedokles. En ook Elektra vervult niet tegen de verwachtingen in een erg belangrijke rol.
Moraliserende fabel
Maalouf brengt met ‘Een onverwachte broederschap’ een hedendaagse, in dagboekvorm gevatte fabel die resoneert met de grote sociopolitieke vraagstukken van onze tijd. Misschien nog wel het meest opmerkelijke aan deze roman is hoe Maalouf erin slaagt om de vele thema’s die in zijn oeuvre aan bod komen (zoals onder meer de relatie tussen Oost en West, identiteit, politieke besluitvorming, macht,..) kundig met elkaar te verbinden tot een erg coherent en bijzonder overtuigend geheel. Zijn boodschap is vooral die om de hoop op vrede, dialoog en samenwerking, hoe moeilijk of complex ook, nooit op te geven. Een pracht van een roman met een intrinsiek waardevolle boodschap.
