Onze tips voor kinder- en jeugdboeken onder je boom
Boom zoekt boek
Kerstmis mag dit jaar dan een tíkkeltje anders zijn, er zijn ook een paar constanten: we zetten massaal onze boom, en we leggen er massaal cadeautjes onder. Liefst van die rechthoekige natuurlijk. Nog op zoek naar het mooiste prentenboek voor neefje Jules of de stoerste jeugdroman voor Astrid? Met onze lijst wordt jouw zoektocht kinderspel.
Tussen haakjes: onderstaande strips en kinder- en jeugdboeken vallen trouwens ook bij grote kinderen (tot 99 jaar) in de smaak.
Voor de kleinste lezers
‘Het jaar van de Kerstman’ van Rik Peters & Federico Van Lunter
Van Sinterklaas weet iedereen dat hij in Spanje woont en jaarlijks met de boot naar België komt om cadeautjes uit te delen. Maar … waar woont de Kerstman eigenlijk en wat doet hij wanneer het geen kerst is? Surfen? Basgitaar spelen? Op reis gaan naar Timboektoe? In dit zoekboek voor nieuwsgierige kindjes vanaf 5 jaar vind je alle antwoorden.
‘Vissenkind’ van Tim Gladdines & Astrid Verplancke
Koning vraagt wat koning voor zijn verjaardag wil. Een kind, antwoordt Koning. Maar dat kan natuurlijk niet. Of toch? Naast de gevatte, subtiele humor van Tim Gladdines springen vooral de illustraties van Astrid Verplancke in het oog, met af en toe een knipoog naar Matisse. De naïeve lijntekeningen zijn tegelijk grotesk en bijzonder mooi in hun eenvoud, ze zijn geestig en ze spreken tot de verbeelding. Voor wie zijn kind graag een mooie boodschap én een stukje kunst geeft.
Bekroonde jeugdboeken (10+)
‘Lampje’ van Annet Schaap
Terwijl Peter Van den Ende een heroïsch bootje opvoert, brengt Annet Schaap het verhaal van een dapper meisje en de zee. (En uiteraard horen daar mysterieuze zeebewoners bij.) Lampje is de dochter van de vuurtorenwachter. Elke avond beklimt zij eenenzestig treden om het licht van de vuurtoren aan te steken. Maar op een stormachtige avond zijn de lucifers op en gaat alles mis.
‘Een eiland dat nog een beetje vastzit aan het vasteland, als een losse tand aan een draadje, heet een schiereiland. Op dit schiereiland staat een vuurtoren, een hoge grijze, die ‘s nachts zijn licht rond laat gaan over de kleine stad aan zee. (…) Zo zorgt hij ervoor dat de nacht wat minder donker lijkt en het grote land, de wijde zee wat minder groot en wijd.
Dit avontuurlijke kinderboek werd bekroond met de Gouden Griffel 2018.
‘Alles komt goed, altijd’ van Kathleen Vereecken (met illustraties van Charlotte Peys)
Dit is het verhaal van Alice, een meisje dat opgroeit tijdens de Eerste Wereldoorlog. Een aangrijpend boek dat vertelt hoe een kind de wereld uit elkaar ziet vallen, zonder sentimenteel te worden. Maar het toont ook hoe – ondanks alles – er altijd dingen zijn die het leven mooi maken. Misschien is dat net wat we kunnen gebruiken nu.
Dit boek werd bekroond met de Woutertje Pieterse Prijs 2019.
‘We hadden Rosa niet zo erg moeten plagen. Niet haar. Maar het was ook zo moeilijk geweest om dat niet te doen. Rosa was altijd zo ernstig. En wij, we wilden alleen maar spelen. Lachen om alles wat ernstig was. Zo ging dat in mijn hoofd. Ernstige dingen deden me lachen. Ik weet niet waarom.’
Cadeaus voor filosofen in spe (15+)
‘Floppy heeft het licht gezien’ van P.P. Van Cauwenbergh
Een boek waarin het hoofdpersonage Dieter Floppy heet en waarin ‘Pastoor van Apfelstrudel’ opduikt, dat moet wel op de lachspieren werken. Maar ‘Floppy’ spreekt ook de puberhersenen aan: hier valt evenveel te lachen als te filosoferen. Ga met Floppy op zoek naar de Waarheid en vertrek − ook in coronatijden − op een absurde roadtrip naar overal en nergens.
‘De vanger in het graan’ van J.D. Salinger
Het is de periode rond Kerstmis, en Holden Caulfield staat een slecht rapport te wachten. De zestienjarige loopt weg van school en uit de jaren ’50, maar zijn kritische overpeinzingen, zijn vragen en zijn zoektocht naar zichzelf blijven herkenbaar. Deze everseller is opnieuw uitgegeven in 2019, en gelukkig maar: het is een must voor de boekenkast van elke puber met een klein rebels hartje.
‘Als je het echt allemaal wilt horen, dan wil je waarschijnlijk eerst weten waar ik geboren ben en (…) meer van dat soort sentimentele gelul, maar eerlijk gezegd heb ik geen zin om het daarover te hebben.’
Mag het eens een strip zijn?
‘Spoken’ van Raina Telgemeier (9+)
Hoewel de dood letterlijk en figuurlijk nooit veraf is in deze parel, is ‘Spoken’ allesbehalve een doodse bedoening. Vertrekkend vanuit de Mexicaanse tegenhanger van Allerheiligen, Día de Muertos, weet Raina Telgemeier haar strip te injecteren met dezelfde levensvreugde als die van het tot de verbeelding sprekende feest. De Nederlandse vertaling is er eindelijk, zodat ook hier kinderen met volle teugen van deze bijzonder fijne strip kunnen genieten.
‘Aaron’ van Ben Gijsemans (15+)
Als er één strip dit jaar echt indruk maakte, was het ‘Aaron’ van Ben Gijsemans wel. Met zijn subtiele, filmische stijl dwingt hij de lezer te vertragen en dit werk op een totaal andere manier te lezen. Voeg daarbij een niet zo voor de hand liggend verhaal en je krijgt een graphic novel zoals ze maar zelden verschijnen.
Cadeauboeken voor iedereen
‘Zwerveling’ van Peter Van den Ende
Dit kinderboek uit 2019 is niet onopgemerkt gebleven: The New York Times nam ‘The wanderer’ op in de lijst van beste kinderboeken uit 2020. Geen woorden in dit debuut, maar wel prachtige pentekeningen, minutieuze arceringen en een heroïsch papieren bootje. Dit is woordeloze moed voor elke leeftijd.
‘Danger, magic, surprise and awe abound in this masterly, wordless debut about a paper boat’s nighttime sea journey into the unknown.’
The New York Times over ‘Zwerveling’ van Peter Van den Ende
‘Honderd. Wat het leven je leert’ van Heike Faller & Valerio Vidali
Weet je nog hoe oud je was toen je voor de eerste keer iemand zoende? Heike Faller vroeg aan mensen van verschillende leeftijden wat zij geleerd hebben in hun leven. Bij elk levensjaar, van 1 tot 100, staat een beschouwing of een vraag, en een kleurrijke illustratie van Valerio Vidali. Een wondermooi boek, om op jezelf door te bladeren of om met iemand een gesprek over te beginnen. Wie weet wat je nog van die ander leert.
Redacteuren: Lise Delabie, Lise Hoebrechts, Staf Nys, Antea Van Woensel
