De mystieke songcyclus van PJ Harvey
PJ Harvey – ‘I inside the old year dying’ 
De laatste jaren waren voor PJ Harvey bijzonder productief. Zowat al haar albums werden recent heruitgegeven in demovorm, eerder onuitgegeven werk werd gebundeld. Daarnaast werkte ze aan diverse soundtracks (de film ‘All about Eve’, televisieshow ‘Bad sisters’,..) én bracht ze met ‘Orlam’ (2022) ook nog eens een aanbevelenswaardige poëziebundel uit. Een regulier studioalbum bleef evenwel jarenlang uit, tot nu.
Creatief zielsverbond
Voor ‘I inside the old year dying’ – haar tiende studioalbum, de eerste in zeven (!) jaar tijd – troepte ze enkele getrouwen bijeen. Niet in het minst muzikant/producer/muzikale sparring partner en zielsverwant John Parish (Eels, Giant Sand, Sparklehorse,..) met wie de Britse muzikante uit Dorset al jaar en dag een creatief verbond deelt. Ook de Britse producer Mark Ellis/Flood (Depeche Mode, U2, Smashing Pumpkins,.. ) levert deze keer best aanzienlijke bijdragen.
Spaarzaam minimalisme
Op thematisch/inhoudelijk vlak houdt de vijftigjarige muzikante zich deze keer wat verder weg van thema’s zoals oorlog, migratie en media die erg prominent aanwezig waren op albums als ‘ Let England Shake’ (2011) als het recentere ‘The Hope Six Demolition project’ (2016). Met de nieuwe plaat bouwt ze voort op de ‘Orlam’-bundel. In plaats van de blik op de buitenwereld verschuift ze het perspectief binnenwaarts. Zo gaat het zowel in ‘Orlam’ als op deze nieuwe plaat om een fictieve vertelling die losjesweg in dagboekvorm (‘A Child’s Question, August’,…) opgehangen wordt aan de negenjarige Ira-Abel Rawles. Tot op zekere hoogte zou je ‘I inside the old year dying’ kunnen beschouwen als een soort delicate soundtrack bij de poëziebundel.
Op muzikaal vlak merk je op zoals onder meer in de titeltrack een soort spaarzaam minimalisme. Het doet dan ook niet erg vreemd aan dat het materiaal op deze nieuwe PJ Harvey plaat in relatief korte tijd opgenomen werd. Opmerkelijk is ook de zang van PJ Harvey. Haar stem reikt vaak naar wat hogere regionen terwijl de sobere muziek zowel donker, bedwelmend en zelfs ronduit melancholisch van aard is.
Mystieke songcyclus
In de soms best mystieke, bevreemdende teksten merk je net zoals dat eerder ook op ‘Orlam’ het geval was een voorzichtig exploreren van (oude) lokale dialecten. Dat levert veellaagige, soms wat cryptisch aandoende teksten op waarmee het erg verschillende kanten uitkan.
Met de release van ‘I inside the old year dying’ is het de Britse muzikante vooral te doen om artistieke vernieuwing. Wég wil ze klaarblijkelijk van de rauwe gitaarrock die haar grotendeels kenmerkt. Zo hoor je slechts helemaal op het einde met ‘A noiseless noise’ een handvol vage echo’s van de PJ Harvey van weleer. Elders brengt ze uitgepuurde, fluisterballades (‘Lonesome tonight’ met frasen als “Are you Elvis? Are you God?/ Jesus sent to win my trust?”) of grillige blues songs (‘Autumn term’). Niet zelden blijkt de nieuwe plaat te bestaan uit kleine, wonderlijk uitgekloven miniatuurtjes zoals ‘All Souls’ of ‘The Nether-Edge’ waarbij de liefde voor taal, poëzie én spel helemaal de bovenhand nemen.
Kortom: ‘I inside the old year dying’ blijkt een mooie atmosferische plaat die met elke luisterbeurt nog wat meer groeit.
PJ Harvey speelt op 9 en 10 oktober in het Koninklijk Circus.
