Ko of een terugblik van Sipko Melissen
Sipko Melissen, ‘Arkadia’ 
De jonge Ko die Sipko Melissen (1941) in ‘Arkadia’ opvoert is een wegdromer. Telg van een Nederlandse gereformeerde familie voor wie de zondag de mooiste dag van de week is. Kortom, een boek over grijpbaar geluk.
Een vriendschap in brieven
Hoe heerlijk was jong zijn? Wat blijft ervan over en wat is verdwenen? Het is voor vrijwel iedere schrijver een onuitputtelijke inspiratiebron. In het slechtste geval is het louter herinneringsliteratuur die doorgaans uitmondt in gezeur over een tot mislukken gedoemde liefdesaffaire. In andere gevallen heet het door anderen niet begrepen worden of andere netelige situaties.
Niets van dit alles bij Melissen die via het hoofdpersonage Ko – zijn alter ego? – in drie aparte verhalen zijn verleden toonbaar wil maken. Geen klassieke roman, wel een drieluik dat een sluitend geheel vormt. In het eerste verhaal stelt hij zijn vriend Bor aan zijn ouders voor. Ze leerden elkaar kennen in de koffiekamer van het Instituut voor Neerlandistiek in Amsterdam. Ondanks het vertrek van Bor naar Birmingham om er verder te studeren komt er geen einde aan hun vriendschap. Al die tijd blijven ze elkaar schrijven, hun band wordt er alleen maar hechter door.
‘Het fundament van onze vriendschap werden onze brieven. Als hij dat jaar niet naar Birmingham was gegaan waren we wellicht in de maalstroom van de grote stad ongemerkt uit elkaar gedreven. Nu was iedere brief een steen waarop verder gemetseld werd.’
Op zoek naar liefde
Al is Ko in wezen een dromer, hij kan er niet onderuit zijn vriend aan zijn ouders voor te stellen. Rest de vraag aan wie van beiden hij zal onthullen dat hij homoseksueel is. Aan zijn moeder die ‘Nader tot U’ van Gerard Reve een boek van een goddeloos man noemt?
Of aan zijn vader die eigenlijk nooit aandacht voor hem gehad heeft? Uiteindelijk valt alles best mee. In een café biecht hij alles op aan zijn vader die hem best begrijpt. Overigens had hij niets anders verwacht, Calvijn en de bijbel worden er zelfs bijgehaald: ‘God was liefde, werd me geleerd. Wat had ik te maken met wat anderen zeiden over een liefde waar ik naar op zoek was?’
In het tweede luik, de hoofdmoot van het boek, brengt Ko samen met zijn ouders en broers zijn vakantie door in een riante villa in Putten. Er zijn de herinneringen aan de gruweldaden van de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij tobt over de vele mannen die er om het leven kwamen, maar ligt evenzeer vanwege zijn ontluikende seksualiteit met zichzelf overhoop.
Zijn kindertijd is voorbij en hij ontdekt er dat jongens ook best aantrekkelijk kunnen zijn. Iets wat hij voor zichzelf houdt en er zelfs met zijn oudere broer Jaap niet durft over te praten., ‘Arkadia’ eindigt eindigt met een verhaal over de negenjarige Ko die met een vriendje gaat zwemmen uitgerekend op de dag dat Eleanor Roosevelt een bezoek brengt aan het dorp.
Het is alvast een originele insteek dat Melissen voor zijn boek voor een a-chronologische structuur heeft geopteerd. Een vondst om de volwassenwording van het hoofdpersonage in drie fases te schetsen. Zo maakt hij van Ko een buitenstaander die naarmate hij ouder wordt met een telkens andere blik de wereld om zich heen ervaart. Dat hij dit alles in een heldere stijl beschrijft getuigt van groot literair vakmanschap.
