Op zoek naar connectie in ‘Een modern verlangen’ van Bervoets
Hanna Bervoets, ‘Een modern verlangen’ 
Het is een inherent menselijke eigenschap: zoeken naar verbinding met anderen, naar liefde en naar nabijheid. Of dat nu online is op een caviaforum of met een robothulpje in de toekomst. Hanna Bervoets toont in haar roman ‘Een modern verlangen’ de complexiteit van menselijke relaties. We worden meegezogen in 14 “moderne” kortverhalen, waarmee modern zowel verwijst naar sciencefictionscenario’s, internetforums, wetenschappelijke diagnoses en apocalyptische werelden.
Reis naar zelfontdekking
De wereld vergaat, je moet in een pit naar een andere planeet reizen en je mag maar 3 vrienden meenemen. Een morele stelling die in ‘Kerstmis in de ruimte’ werkelijkheid wordt. Een intrigerend verhaal waarin de focus ligt op die onmogelijke keuze: wie neem ik mee in mijn pit? Moet ik mijn ex-vriendin vragen omdat ik ooit van haar hield, ook al gaf ze mij toen een waardeloos kerstcadeau? Het beantwoorden van die vraag brengt verhelderende inzichten met zich mee over echte vriendschap en hechte relaties. Wat ons dan ook zo aanspreekt in de verhalen in ‘Een modern verlangen’ zijn de diepere betekenislagen die verweven zijn met soms banale reflecties van de personages.
Staan we in het krijt bij degenen van wie we ooit gehouden hebben, omdat we dat nu niet meer doen? Of zijn we juist iets verschuldigd aan degenen die ooit van ons hielden, omdat we iets namen en het op ons dressoir zetten zonder het ooit helemaal terug te betalen? En is melancholie om een voorbije liefde dan niet vooral een vage notie van schuldgevoel? Daar denk ik de laatste tijd veel over na.
Je leert de personages kennen via hun verlangens, twijfels en relaties. Mermaiding, een online forum voor pedofielen, therapie in een doos… Met uiteenlopende thema’s schetst Bervoets in ‘Een modern verlangen’ een realistisch beeld van onze zorgen vandaag de dag. Want in deze moderne wereld blijken mensen vaak verward over hun gevoelens of groeien ze uit elkaar door botsende verlangens. In ‘Anker’ volgen we een homoseksueel koppel waarvan de ene geliefde een zeemeerman wil zijn en de andere zich pas echt verliefd voelt wanneer andere mannen zijn partner verleiden.
Als liefde het tegenovergestelde van onverschilligheid is, is de drang om te bezitten dan niet ook liefde? In dat geval loog ik niet toen je vroeg wat ik nu eigenlijk voor je voelde.
Hypermoderne ethische dilemma’s
De verhalen confronteren ons ook met onze drang naar perfectie en geluk. De vooruitstrevende wetenschap creëerde een wereld waarin elk kind vanaf zijn geboorte een prognosekaart krijgt. Daaruit volgt een ethisch dilemma voor de ouders: wanneer geven ze hun kinderen die kaart die hun toekomstige gezondheid voorspelt? Ook in het titelverhaal ‘Modern verlangen’ neemt de drang naar perfectie de bovenhand. We volgen een koppel dat hun DNA laat analyseren om te bepalen welke gezondheidsrisico’s hun eventuele kinderen kunnen krijgen. De romantische bedenking aan het begin van het hoofdstuk botst met het verscheurende verdict van een erfelijke leerachterstand. De diagnose creëert een afstand die voor de rationele vrouw moeilijk te overbruggen is.
Wanneer hij te lang zwijgt, stelt zij steevast voor om op te hangen. Ze zegt het niet letterlijk, maar mompelt iets als ‘en nu ga ik maar weer eens verder’ – telefoneren lijkt bij haar altijd een onderbreking van iets, nooit een daad op zich. En blijkbaar interpreteert zij zijn zwijgen als teken dat het gesprek ten einde is, de woorden op, de stem uitgeput. Hij ziet dat nooit zo. Voor hem is samen zwijgen een hogere vorm van samen zijn zonder het cement van woorden, wie dat kan, is er klaar voor.
‘Een modern verlangen’ van Bervoets houdt ons een spiegel voor: hoe verhouden we ons tot elkaar in een soms donkere, apocalyptische wereld? Hoe overkomen we tegenslagen en blijven we geloven in liefde en vriendschap? Bervoets creëert rakende kortverhalen die intrigeren vanwege de atypische verlangens of situaties maar tegelijkertijd ook herkenning oproepen.
