De nieuwe Jonathan van het Reve werkt op de lachspieren
Jonathan van het Reve, ‘Fidelio leeft nog’
Door Poetins strapatsen zou je het nog eens durven vergeten, maar in een niet zo ver verleden was terroristisch geweld door een kleine harde kern moslimextremisten de voornaamste bedreiging van de vrede en veiligheid in West-Europa. Met het strafproces tegen Salah Abdeslam en het uitschakelen van Al Qaida-kopman al-Zawahiri bleef deze problematiek ook de voorbije maanden nog brandend actueel. Hoog tijd dus om ook een roman hieromtrent op de markt te brengen. Jonathan van het Reve was het alvast volmondig met ons eens.
Hooggespannen verwachtingen
Die naam zorgde natuurlijk meteen voor hooggespannen verwachtingen: van het Reve is niet alleen de kleinzoon van de auteur en slavist Karel (en dus meteen ook familie van Gerard Reve), maar timmert zelf ook sinds 2008 naarstig aan een carrière in de Nederlandse media. Eerst was hij als columnist verbonden aan Het Parool, Vrij Nederland en De Volkskrant, maar sinds 2014 maakt hij deel uit van het vaste schrijversduo rond Arjan Lubach, de Slimste Mens-finalist die van het grappigste maakt dat er op de Nederlandse televisie te zien is.
#Je suis Fidelio
Niet onlogisch dus dat ook ‘Fidelio leeft nog’, de nieuwste worp van van het Reve voluit mikt op de komische noot. Fidelio, dat is de echte naam van Eibert Kraan, boegbeeld van het satirische programma Fidelio. Zijn redactie wordt meedogenloos afgeslacht door twee op hol geslagen moslimfundamentalisten. Met de moed der wanhoop en enkel bijgestaan door nieuwe krachten Pjotr en Liza werkt Fidelio, die zelf ternauwernood aan de aanslag ontsnapt is, verder aan het programma, dat natuurlijk ineens op internationale media-aandacht mag rekenen.
Wij volgen het verhaal door de ogen van Pjotr, de nieuwe redacteur van Fidelio, die zich op zijn eerste werkdag overslapen heeft en de aanslag zodoende overleeft. Een ietwat ongeloofwaardige premisse als je het ons vraagt. Van een rustige opstartweek is meteen geen sprake meer: Pjotr promoveert ineens tot Fidelio’s nauwste medewerker en enige klankbord. Door zijn ogen worden we getuige van Fidelio’s bij momenten hilarische ingevingen, maar ook van zijn steeds verder ontsporende gedrag en humor. Pjotr beseft dat sommige delen van Fidelio’s verhaal niet kunnen kloppen, maar uit trouw aan Fidelio – what’s in a name – besluit hij de andere kant op te kijken.
Lachen, gieren, grijnzen
‘Fidelio leeft nog’ is absoluut een onderhoudende roman en bovendien een erg geslaagde satire op het Nederlands medialandschap. Het verhaal begint ijzersterk en sleept de lezer probleemloos mee. Een paar echt grappige scènes slaagden er in ons hardop aan het lachen te krijgen of ontlokten ons een grijns, wat weinig boeken gegeven is. Gaandeweg verliest de plot echter enigszins aan kracht. Sommige nevenverhalen worden wel heel snel afgehandeld en je begint je als lezer vragen te stellen bij de blijkbaar blindelingse trouw van Pjotr aan Fidelio. We moeten het de schrijver wel nageven dat de plot ons uiteindelijk alsnog weet te verrassen.
‘Fidelio leeft nog’ is dus een korte, komische roman, die lekker vlot wegleest. Laat dat net enkele criteria zijn die onze ideale zomerroman karakteriseren.