De terugkeer van dEUS
dEUS, ‘How to replace it’ 
Met ‘How to replace it’, de langverwachte opvolger van ‘Following sea’ (2012), ligt er voor dEUS zowel een nieuwe plaat als een uitgebreide live-tournee in het verschiet. Er was natuurlijk de immense impact van de covid-pandemie, maar ook andere factoren speelden mee in de totstandkoming van het alweer achtste dEUS-album.
Frictie als motor
Laat ons beginnen met die wat gekke, surrealistisch aandoende albumcover. Die toont ons een Portugese visser die een visserslijn aanscherpt. Een niet eens zo gek gevonden verwijzing naar de erg spannende tijden waarin we leven. ‘How to replace it’ is onder meer een reflectie daarop. Op thematisch/inhoudelijk vlak gaat het net zoals met de muziek echt weer alle kanten uit. Nummers die over de impact van kapitalisme en sociale media gaan (‘Man of the hour’) of overpeinzingen over het eeuwige komen en gaan van liefde (het met lome lome trip-hop, elektronica en rokerige, sensuele jazzaccenten gelardeerde ‘Dream is a giver’ of de loveballad ‘Love breaks down’)
dEUS laat vernieuwing toe
De kiem voor de nieuwe dEUS plaat was al veel langer gelegd, al was er natuurlijk de hele lockdown die de opnames van het album bemoeilijkte. Niet alleen dat, er waren qua personeelsbezetting ook interne moeilijkheden. Gitarist Bruno De Groote moest omwille van gezondheidsredenen verstek geven, waarna Mauro Pawlowski de band weer vervoegde.
Vernieuwing zit deels in een wat ander (lees: breder) groepsgeluid. Grotendeels brengt de groep pop- en indierock nummers, soms vind je dan weer hints van andere genres (funk & grooves – ‘Why think it over (cadillac)’, soul, gospel, elektronica, trip-hop). Het markeert hoe de groep steeds verder wegdrijft van de experimentelere succesalbums uit het begin van hun carrière.
Zoeken naar evenwicht
Het nieuwe album is zoals steeds erg rijk en gelaagd. Al dient misschien vooral gezegd dat hoewel er enige verrassingen vallen op te tekenen het niét de sterkste plaat uit hun oeuvre is. Er zijn direct sterkhouders zoals de opwindende, fraai openbarstende titeltrack (pauken, tromgeroffel en… dreigende bombast die op marsritme flink doorduwt richting climax). Met Barman (een vijftiger dezer dagen) die zijn meest lyrische (én filosofische) zelve naar voren brengt: “do you ever think about how to replace it?”. Ook een van de hoogtepunten: het quasi-achteloze, met koele eighties synths opgerijkte ‘1989′ – een openlijke, schaamteloos nostalgische terugblik naar de beginjaren van de groep. Barman zingt erg laag en de echo’s van Leonard Cohen zitten zoals weleens vaker het geval is niet echt al te ver weg.
Al blijken niet alle tracks even sterk. Zo bijvoorbeeld valt de vooruitgeschoven single ‘Must have been new’ net als ‘Faux bamboo’ erg licht uit. Daar tegenover staat dan weer dat er erg herkenbare elementen opduiken: de haast obligate, van hartverwarmende eenvoud vergeven loveballad ‘Love breaks down’ bijvoorbeeld. Elders valt onder meer de lichtvoetigheid van het très funky groovende ‘Why think it over (cadillac)’ of de bijtende, nineties dwarsigheid van afsluiter ‘Le blues polaire’ op. Die laatste maakt de cirkel mooi rond, want ook de opener / titeltrack stond immers in het teken van het verdrijven van de moderne blues.
