Een ontroerend portret over de (on)begrensde mens op Lowlands
Teledocu: Life @ Lowlands
Het is alweer een week geleden dat we huiswaarts keerden na een enerverend weekend Lowlands. Dagen hebben we nog na kunnen genieten van de herinneringen aan fijne optredens en een opwindend gevoel van bandeloosheid tijdens dit festival. Nu de polder er verlaten bij ligt en alle festivalgangers weer als fatsoenlijke burgers opgaan in de massa, leek het ons nog één maal tijd voor een terugblik.
Want wie heeft opgelet, weet dat we beloofden om een kijkje te gaan nemen bij Life @ Lowlands, de teledocu die Lisa Boerstra maakte over dit jaarlijkse muziekfestival. Het idee om de real lifebeleving van dit festival ten koste te laten gaan van de replica, dreef ons op de dag van de uitzending al gauw de oververhitte tent uit. Na thuiskomst zagen we alsnog Boerstra’s antropologische bespiegeling op de microsamenleving die zich drie dagen per jaar nestelt in Biddinghuizen. Door de ogen van drie zeventienjarige meisjes die dit festival voor het eerst bezoeken, een bevriende club doorgewinterde festivalgangers en een bioloog, krijgen we een kijkje in de menselijke dierentuin die Lowlands heet.
‘Het is één van de heetste dagen van het jaar’, meldt de NOS, als de drie dorpse meisjes Susan, Corine en Luka zonder ervaring en met veel te veel bagage aankomen op de plek van bestemming. Op de achterbank van mam’s stationwagen bereiden ze zich alvast mentaal voor op díe gebeurtenis waar ze al sinds februari naar uitkijken. Vanaf het moment van aankomst tot aan vertrek volgen we hun avontuur dat gerust een emotionele achtbaan genoemd kan worden.
Zo brengen de zoete liedjes van Spinvis ze ‘ondanks een dikke pokerface, aan het janken van binnen’ en beleven ze tijdens een ontmoeting met leden van hun favoriete hardcoreband Enter Shikari een hoogtepunt dat zelfs de geboorte van een kind niet meer zal overtreffen, zo menen ze. Tussendoor kijken we mee met de belevenissen van een vriendenclub die dit jaar al hun zestiende Lowlandseditie meemaken. Het is mooi om te zien hoe de ontwapenende tieners – die al gestresst raken van het opzetten van een tent – in scherp contrast staan met de veertigjarige festivalveteranen.
Tussen de particuliere belevenissen door vertelt bioloog Jeroen Swinkels ons waarin het gedrag van de festivalgangers lijkt op die van dieren uit de wilde natuur. Zo lijden de kampeerders aan een dierlijke drang om hun terrein af te bakenen en beslechten de bezoekers hier hun conflicten met seks, zoals bonobo’s dat doen, aldus Swinkels. Muziektenten vergelijkt hij met ‘waterplaatsen’ en wanneer het publiek zich verplaatst naar het volgende concert, spreekt hij van ‘migratiestromen’. De analyses zijn helaas oppervlakkig en voegen niets toe aan de schitterende parallellen tussen mens en dier die in de documentaire door enkel gebruik van beeld worden getoond. Het credo dat scenarioschrijvers kennen als ‘show, don’t tell’, had ook hier goed gedaan.
Hoe treffend zijn namelijk de overeenkomsten tussen de beelden van dravende gnoes, ronddartelende springbokjes, sjouwende mieren enerzijds en die van de Lowlandsgangers anderzijds. Een gevoel van vertedering bekruipt je als je ziet hoe liefdevol, speels en ijverig onze eigen vreemde soort kan zijn en hoe groot de overeenkomsten zijn met de dierenwereld. Boerstra weet door een juiste combinatie van beelden, gebruik van vertragingen en timelapses op sublieme wijze tegelijk een gevoel van ontroering en van vervreemding op te roepen. Afgewerkt met passende muzikale fragmenten uit de festival line-up is dit een perfecte opwarmer of nagloeier voor iedere volgende editie van Lowlands.
Vertoond tijdens A Campingflight to Lowlands Paradise 2013.