Isaak Babel is een meesterzinsmid
Isaak Babel, ‘Alle verhalen’ 
Tijdens de winter kijken we altijd uit naar de eerste zonnestralen van de lente en de warmte van de zomer. Het kan dan ook geen toeval zijn dat Uitgeverij Van Oorschot het voorjaar koos om de verhalen van de in Odessa geboren schrijver Isaak Babel opnieuw uit te brengen. Babel geldt als de vernieuwer van de Russische literatuur die in zijn verhalen de zon en het zuiden toeliet, maar evengoed het groteske en exuberante. Tot op de dag van vandaag rollen de zuivere zinnen als schuimende koppen over de witte bladen.
Babel was in de eerste plaats een stilist, een meesterzinsmid. In haar nawoord beschrijft vertaalster Froukje Slofstra, die trouwens voortreffelijk werk leverde, dat de schrijver erom bekend stond zijn verhalen tientallen keren te herschrijven en te polijsten tot een spekglad resultaat. Op een verbeten manier schrapte hij overtollige woorden tot zijn potlood in het papier bleef haken om enkel de essentie over te houden.
Een duidelijke plot interesseerde de schrijver dan weer niet. Hij wilde het ware leven tonen en dat is nooit een afgelijnd verhaal. Maar Babel toonde het wel op zijn manier. Hij verwerkte reële elementen in een fictief verhaal, ook al lijken het haast journalistieke observaties. Het was Maksim Gorki, grondlegger van het Russische sociaal-realisme, die Babel leerde zich onder de mensen te begeven. Babel slaagde er als geen ander in die ervaringen te verwerken tot universele verhalen die het particuliere overstijgen, want ‘een goed bedacht verhaal hoeft niet op het echte leven te lijken: het leven probeert uit alle macht op een goed bedacht verhaal te lijken.’
In ‘De geschiedenis van mijn duiventil’, dat aan Gorki is opgedragen, vertelt Babel aan de hand van een zogenaamde herinnering de moeilijkheden van een jonge jood die aan het gymnasium wil studeren, maar belemmerd wordt door zijn afkomst en de allesverwoestende pogrom die door de buurt raast. Babel koos hier voor het standpunt van een kind. Iets wat hij ook in andere verhalen deed, waardoor hij de kracht van de kinderlijke naïviteit kon gebruiken om grote vragen te stellen.
De andere personages die de verhalen van Babel bevolken cultiveren evenmin een edele aard. Ze bewonen de loopgraven, de arme joodse buurten, de zelfkant van de maatschappij. Met slechts enkele raak gekozen woorden kenschetste Babel figuren die iedereen zich levend kan voorstellen. Die steunen vaak op details die het werkelijkheidseffect verhogen. Iemand heeft ‘een pafferig, opgezwollen, wit hoofd en reusachtige voeten als een volwassen boer’; een ander laat om respect af te dwingen zijn baard staan: ‘Asblond donshaar krulde op zijn kin.’
Hoewel Babel benadrukte dat de verhalen fictie waren tegen de achtergrond van een werkelijkheid, blijven het boeiende tijdsdocumenten die de geschiedschrijving overstijgen. Babel verkoos de invalshoek van de gewone man boven die van de elite. Hij beschreef de gevolgen, eerder dan de oorzaken. Hij schetste een duidelijk beeld van de samenleving waarin hij opereerde en de problematieken waarmee die samenleving moest afrekenen. En dat deed hij weergaloos.
Bundeling van alle verhalen van de Russische schrijver (1894-1940).
