Boekhandels gaan over mensen, stelt Maartje Swillen
Cadeautje voor mezelf 
De liefde voor het boekenvak is iets heel bijzonder. Net zoals de relatie tussen boekhandelaar en lezer dat is. Het nobele boekenvak heeft dan wel als vertrekpunt de haast onuitputtelijke liefde voor taal, woord en communicatie, ze kan natuurlijk nooit zonder een geacht publiek. De menselijke factor is dan ook cruciaal. Dat idee vormt meteen een van de centrale uitgangspunten van het meer dan aanbevelenswaardig ‘Cadeautje voor mezelf”.
Tussen rekenbladen en sociaal werk
Als boekhandelaar ben je vaak ook sociaal werker. Hoewel de praktijk van de boekhandelaar in sterke mate gebonden is aan de kassa en aan allerhande rekenbladen, zijn er natuurlijk ook vele andere factoren (bereikbaarheid, leveranciers,..) die om aandacht vragen. De cruciale schakel in het boekenvak is en blijft natuurlijk de lezer. En net zoals er een enorme diversiteit aan boeken is, is die er ook bij de bezoekers van onafhankelijke boekhandels.
Om maar te zeggen : het op het Ladeuzeplein gelegen Boekarest (Leuven), de thuisbasis van Maartje Swillen (die in 2020 ook het boek ‘Rampje‘ uitbracht), is dat soort plaats. Het is al tien jaar lang een thuishaven voor mensen allerlei. Het hele spectrum van de menselijke soort bezoekt Boekarest, al blijkt al snel dat het merendeel van de bezoekers niet zozeer uit is op boekentips (Maurice Pons, Claudio Morandini, Houellebecq,..) maar veeleer de weg naar de Telenet winkel die zeer lang in het pand naast Boekarest huisde kwijt zijn : “is het hier de Telenet winkel? Nee, die is hiernaast”
Onderzoek naar condition humaine
Tot op zekere hoogte zou je kunnen stellen dat dit boek deels een verkapt antropologisch / sociologisch onderzoek is vanuit de boekhandel naar het menselijk tekort. Soms wordt dat gevat in een handvol summiere zinsnedes zoals : “als ik mijn man kwijt ben, zit hij altijd hier”. Terwijl doorheen de stukjes ook een duidelijke poëtische inslag weerklinkt. Want als alles even tegenslaat, de aanhoudende werken aan het Ladeuzeplein die de bereikbaarheid van de winkel hindert of de regen een keertje net wat harder dan anders tegen het raam tikt, is er altijd wel warme koffie in huis en een beetje troost in de poëtische woorden van pakweg Herman De Coninck, Gerrit Komrij of Judith Herzberg.
Het leven zoals het is
Deze in ‘Cadeautje voor mezelf’ gebundelde stukjes zijn kleine, maar betekenisvolle bespiegelingen over het leven zoals het zich aandient in boekhandel Boekarest (Leuven). Het mooie is dat de vaak korte stukjes soms de tijd nemen om even de diepte in te gaan. Er is een fikse dosis humor aanwezig die ronduit doet schaterlachen, maar evengoed wordt er ruimte gemaakt voor gevoeligere situaties die het menselijke overstijgen. Zo zou je bijvoorbeeld haast tranen laten in het besef dat een welbepaald boek niet tijdig geleverd kan worden voor een klant wiens leven aan een zijden draadje hangt.
Boekhandels gaan over mensen
De verwachting is meestal ook dat boekhandels in hoofdzaak over boeken gaan. Niet dus, het gaat in essentie over de mensen, over klanten die de boekhandel soms de beste confituur in de wereld brengen. Over het leven in die kleine, maar o zo bijzondere biotoop die de onafhankelijke boekhandel is. Zo valt de enorme diversiteit op, van mensen die met een kapotte digicorder binnenwandelen in de hoop advies te krijgen van Telenet over de wat eenzamere man die op een dag in een bijzonder gulle bui voor zijn kinderen maar liefst goed achthonderd euro aan boekenbonnen koopt. Dat en zoveel, zoveel méér valt er te lezen in de heerlijke ode aan het boekenvak die ‘Cadeautje voor mezelf’ is.
