Backderf maakt geschiedenis actueel
Derf Backderf, ‘Kent State. Vier doden in Ohio’ 
Op 4 mei 1970 schoot de Nationale Garde onbewapende studenten neer die op de universiteit van Kent State protesteerden tegen de oorlog in Vietnam. In een dodelijk spervuur van zevenenzestig schoten werden vier studenten gedood en negen gewond.
Met deze droge tekst kan je de 280 bladzijden tellende turf van de Amerikaan Derf Backderf samenvatten. Maar in zijn handen is het veel meer geworden dan een saaie geschiedenisles. We zouden zelfs durven zeggen dat geschiedenis iedereens lievelingsvak zou worden met zo’n leraar!
Derf Backderf heeft lange tijd aan zijn stripcarrière getimmerd, maar wordt nu door velen, zeker in Europa, als een van de grootmeesters van het vak gezien. Vanaf het prille begin, toen hij nog underground comics tekende, had hij een aparte, zeer kenmerkende stijl, losjes gebaseerd op andere underground grootheden zoals Robert Crumb (‘Fritz the cat’) en Gilbert Shelton (‘The fabulous furry freak brothers). Zijn doorbraak kwam er met het verhaal over zijn vriendschap met Jeffrey Dahmer, met wie hij op school zat en die later een berucht seriemoordenaar werd. Hij toonde toen al dat hij echte gebeurtenissen op een meeslepende en dramatische wijze wist te brengen, zonder de waarheid geweld aan te doen.
Met ‘Kent State’ gaat hij hierin nog een stapje verder. Alhoewel je op voorhand weet hoe het afloopt (vier doden in Ohio), weet hij de aanloop naar de gebeurtenissen bijzonder spannend te maken. Hij laat enerzijds de studenten zien die zich gefrustreerd voelen door een oorlog waar zij niks mee te maken hebben, maar die de jongeren wel moeten uitvechten. Anderzijds toont hij de burgerwachten, die moegetergd na een staking van de Teamsters, deze keer de rust moeten verzekeren op de universiteit van Ohio.
‘Mijn God! Ze schieten ons dood!‘
Wat het ook interessant maakt, is dat Backderf de beweegredenen van de verschillende machthebbers toont. Zowel de CIA, als de FBI, als de militaire inlichtingendienst, als de campuspolitie, als de sheriff office, allemaal waren ze aanwezig om de zogenaamde linkse oproerkraaiers in het oog te houden. Het was midden Koude Oorlog. Wat hierin opvalt, is dat de auteur zich minutieus heeft voorbereid. Het opzoekingswerk is van topniveau waar elke journalist jaloers op kan zijn. Op het einde van de strip, krijg je nog 30 pagina’s volgeschreven met noten en verwijzingen naar officiële documenten, waarschijnlijk om criticasters voor te zijn.
Maar zoals ik al zei, is het geen saaie les in Amerikaanse geschiedenis, maar een aangrijpend verhaal van jongeren die droomden van een toekomst, maar die eindigden op de verkeerde plaats op het verkeerde tijdstip. Het is hemeltergend hoe dit 50 jaar geleden kon gebeuren, en vooral hoe dit nadien werd geminimaliseerd door de machthebbers en hoe de daders (zowel zij die schoten als zij die de aanleiding gaven) er mee weg kwamen.
Het ergste van al is dat dit boek zo actueel aandoet. Heel dit dramatische gebeuren vindt opnieuw plaats in het Amerika van nu. Nog steeds zie je dat onbekwame machthebbers niet weten hoe ze rechtvaardig en vreedzaam protest moeten aanpakken. Nog steeds zie je een deel van de bevolking die roept om een hardhandige aanpak. Nog steeds is er die polarisatie bij de bevolking, nu minder tussen jong en oud, maar veel sterker tussen democraten en republikeinen.
Derf Backderf heeft perfect gedaan wat een journalist moet doen: de waarheid aan het licht brengen, en wat een geschiedenisleraar moet doen: de actualiteitswaarde van oude conflicten tonen. Hopelijk herhaalt de geschiedenis zich niet, maar veel lessen hebben de huidige machthebbers precies toch niet geleerd van het Kent State drama. Misschien moeten zij het boek ook maar eens lezen.
Laureaat van Stripjaaroverzicht 2020!
