Glinsterende prachtmuziek uit het Hoge Noorden
Nils Økland & Sigbjørn Apeland, ‘Glimmer’ 
Met ‘Glimmer’, de nieuwste release van hardanger specialist/violist Nils Økland en pianist Sigbjørn Apeland (harmonium), komen we zowaar op het muzikale snijpunt van oude folk, klassiek en jazz terecht. Het duo grijpt op de plaat heel uitdrukkelijk naar traditionals en oude(re) muziek. Ondanks heel sobere en verstillende kwaliteiten blijkt die muziek ook heel dwars en eigenzinnig aan te doen.
Vriendschap overheerst
Økland en Apeland kennen elkaar al jaren. Wat je op ‘Glimmer’ hoort is dan ook vooral resultante van een vriendschap die al ruim dertig jaar gaande is. Zo treden ze, als ze niet deel uitmaken van een bredere bandbezetting, ook regelmatig op als duo. In de loop der jaren namen zij ook best heel wat muziek op; albums die grotendeels op gereputeerde labels als ECM en Hubro verschijnen.
Zo was er bijvoorbeeld de ‘Lysoen’-release (2011, ECM). Op deze in het kleine, onooglijke stadje Lysoen opgenomen release brachten Økland en Apeland een muzikale hommage aan de Noorse violist / componist Ole Bull (1810-1880). Daarmee is hun fascinatie voor de ontzettend rijke en diepe muzikale wortels uit hun thuisland duidelijk.
Nieuw leven in oud materiaal
Op dit ‘Glimmer’-album is dat ook zo. Toch is het niet louter het idee om die oude, traditionele muziek opnieuw op te nemen. Wel is het de betrachting om dat materiaal levend te blijven houden. Hun zoektocht naar die muzikale roots bracht hen naar diverse muzikale archieven in en rond Haugelandet. Daarmee werd de basis voor deze nieuwe opnames gelegd. Bovendien is ook intrigerend hoe het duo op dit album muziek opneemt van Fartein Valen, een van de allereerste Noorse componisten die atonale muziek schreef.
Hoewel het vertrekpunt veelal bestaat uit oude, reeds bestaande composities – bijvoorbeeld traditionals zoals “O du min Immanuel”, “O, venner” of – even ademhalen – “Se solens sjonne ysog prakt” is er op deze in vele opzichten bijzondere ‘Glimmer’-plaat ook nieuw en oorspronkelijk werk terug te vinden. In sommige gevallen relatief bescheiden minitiatuurtjes, zoals bijvoorbeeld de door Økland geschreven titeltrack of het door Apeland gepende track ‘Myr’. Zij schuiven vrijwel naadloos in een veel breder geheel dat vooral door zijn kale en basale instrumentatie (viool/harmonium) opvalt.
Schilderachtig mooi
Wie de tijd neemt, wordt onder meer op weg geleid naar het werk van de negentiende-eeuwse schilder Lars Hertervig (1830-1902), die ook de inspiratiebron blijkt van schrijvers zoals Nobelprijswinnaar Jon Fosse (o.a. ‘Melancholie’). Daarnaast werden enkele van deze ingetogen tracks ook gecomponeerd als soundtrack voor een film rond Hertervig (‘Lysets Vanvidd’). Net als het fraaie, spartaans kale artwork (‘Sailing Boat’, een tekening van Hertervig uit 1858) zegt het vooral hoe dit duo er vooral op uit is om de verbeelding aan het werk te zetten.
Deze hoogst bijzondere muziek evoceert onder meer erg weidse beelden, imposante landschappen van ongerepte natuur. Kortom: voedsel voor de kunstminnende ziel. Ook al omdat er niet echt groots commercieel gewin mee gepaard gaat. Het is échte muziek, wars van trends of modes. Gewoon twee rasmuzikanten die hun ambacht ernstig nemen en daar ergens voldoening mee nemen.
Wie op zoek gaat: check zeker ook de samenwerking tussen Økland en gitarist Ruben Machtelinckx (Aspen Edities).
