‘Vanishing Point’ soundtrack op indrukwekkende wijze tot leven gebracht
Eerder schreven we al over de bijzonder knappe tentoonstelling van Hans Op De Beeck in het KMSKA. Een bezoekje brengen loont dan, zeker nu de tentoonstelling nog even loopt, zeker de moeite. Al geldt dat deels ook voor het programma rondom die tentoonstelling. Zo bijvoorbeeld was er eerder al de lancering van de via Hannibal uitgegeven catalogus ‘Nachtreis’, net als een solo theatervoorstelling met Dirk Roofthooft. Verder stond er ook een uitwisseling tussen Op De Beeck en filosoof Dirk De Wachter op het programma. Al keken we in het geheel daarvan stiekem vooral toch uit naar een zeldzame kans om de soundtrack die trompettist Sam Vloemans (Cargo Mas, Dez Mona,..) voor Op De Beecks’ animatiefilm ‘Vanishing Point’ maakte, ook live te kunnen beleven.
Concerten zoals deze hebben van nature ergens iets bijzonders. Een live soundtrack bij een animatiefilm , dat komt nu eenmaal niet zo gek vaak voor. Het gaf het optreden uit zichzelf al een wat specialer karakter. Zo zagen we in een kleine, doelbewust verdonkerde zaal van het KMSKA hoe Vloemans samen met het Antwerpse, deze keer door Stijn Saeveniers aangestuurde HERMES ensemble de ‘Vanishing point‘ score op indrukwekkende wijze tot leven wekte. De samenwerking met het ensemble is, zoals multi-instrumentalist / componist / arrangeur Vloemans zelf in eigen bewoordingen aangaf, dan ook niets minder dan ‘een cadeau’.
Tezelfdertijd vormt ‘Vanishing point‘ voor een componist/multi-instrumentalist natuurlijk een erg uitdagend project. Die kreeg de vorm van een muzikale suite waarin klassiek (percussie, klarinet, (alt)fluit, mezzosopraan) en jazz (de schijnbaar heerlijk vrije trompetsoli van Vloemans) heerlijk in elkaar vloeiden. De score hoort een van die vele animatiefilms die Hans Op De Beeck maakte, zoals onder meer ‘Extensions‘ (2009), ‘Staging silence’ (waaruit ook een fragment te zien is tijdens ‘Nachtreis’) of het ronduit fantastische ‘Night time‘ (2015). ‘Vanishing point’ zit, onder meer via de uiterst genuanceerde grijs, zwart- en wittinten als het emotioneel verstillende beeldgebruik, ergens in dezelfde lijn.
De titel ‘Vanishing point‘ verwijst naar een enkel punt waarop verschillende lijnen samenkomen, waarbij uiteenlopende aspecten van waarneming kritisch in vraag gesteld worden. Een verdwijnpunt dus, dat Op De Beeck in metaforische zin aangrijpt om de toeschouwer/luisteraar niet alleen mee te geven dat waarneming een bijzonder complex gegeven is, maar dat er ook zoiets bestaat als het niet-meetbare, het niet leesbare, het onbekende dan wel onbegrijpelijke. En dat het net cultuur en kunst zijn die er ergens in slagen om dat idee ook concreet te veruitwendigen.
Interessant in dat opzicht is hoe de in de animatiefilm getoonde beelden onder meer spelen met het idee van langzame, maar daarom niet minder betekenisvolle vervorming. Zo begint de film met het beeld van een vredig uitrustende, slapende jongen, die we enige tijd later ook heel even in vanitas modus te zien krijgen. Wat verderop duiken droomachtige, fantastische landschappen, figuren en stillevens op, waarin er ook opvallende associaties te maken zijn met de beelden in de ‘Nachtreis’ tentoonstelling.
Bijzonder dus om beeld en muziek zo een volstrekt natuurlijk alliantie te zien en horen vormen. ‘Vanishing point‘ live bleek een intrigerend en fascinerend schouwspel. Daarin ontwaarde je een kleine groep muzikanten die met scherpe focus en concentratie een fraaie soundtrack bij een meer dan bijzondere animatiefilm brachten. De samenhang tussen beeld en muziek genereerde dan ook maximaal emotioneel effect. Ergens was er daarbij ook het idee dat je via de muziek en beelden in een heel andere wereld, met voor zij die de ‘Nachtreis’- tentoonstelling al bezochten erg herkenbare elementen, werd getrokken. Een volstrekt andersoortige realiteit dus als het ware, die vrijelijk speelt met het idee van de schijnbaar als echt ervaren realiteit.
‘Vanishing point’ live beleven bleek dus een echt heel bijzondere ervaring/beleving. Het selecte, maar aandachtig luisterend publiek genoot volop in het besef dat deze muzikanten elkaar wonderwel aanvoelden. Met als resultaat een wonderlijk, knap en heel bezield concert. En wat doe je dan als de groep na de eigenlijke suite nog een stukje uit de soundtrack herneemt? Wel, gewoon nog eens een bezoekje brengen aan Op De Beecks’ ‘Nachtreis’, met deze keer met de muziek/soundtrack van ‘Vanishing point’ nog helemaal vers in het hoofd.
‘Vanishing Point‘, live gezien in het KMSKA gezien op donderdag 12 juni.
