Nieuwe Kaufman-film is absurde trip door menselijke gevoelens
‘I’m thinking of ending things’ (2020) 
‘I’m thinking of ending things. Once this thought arrives, it stays. It sticks, lingers. Dominates. There’s not much I can do about it, trust me.’ Met deze ietwat onheilspellende woorden begint ‘I’m thinking of ending things’, een van de nieuwste aanwinsten van streamingmagnaat Netflix. Charlie Kaufman, die al eerder lof kreeg voor films zoals ‘Eternal sunshine of the spotless mind’, ‘Being John Malkovich’ en ‘Anomalisa’, regisseerde met deze film een waardige opvolger in het rijtje van kwaliteitsvolle indiefilms.
Lucy (magistraal vertolkt door Jessie Buckley) staat op het punt om voor het eerst kennis te maken met de ouders van haar kersverse vriend Jake (Jesse Plemons). Ze maken een autorit naar de boerderij van de ouders in een afgelegen sneeuwlandschap. Moeder (Toni Collette) en vader (David Thewlis) zijn verheugd zoonlief terug te zien, maar dit gevoel lijkt niet wederzijds. Algauw begint het geheel nogal absurde allures te krijgen, die je op het verkeerde spoor zetten. Meer hoef je niet te weten voor je je aan deze (vaak hallucinante) trip waagt.
Liefde, eenzaamheid en ouder worden, ze passeren allemaal de revue. En het is steeds Kaufmans verdienste om de grote levensthema’s op een diepmenselijke manier in beeld te brengen.
Fans van het werk van Kaufman weten dat de man nogal de neiging heeft om op het eerste gezicht alledaags lijkende situaties een absurde kwinkslag te geven, waardoor je met momenten gedesoriënteerd naar het scherm zit te staren en je afvraagt wat er in hemelsnaam aan het gebeuren is. Het is dan ook op dit vlak dat de kloof tussen fans en haters zich volstrekt: sommigen vinden hem een middelmatig filmmaker die zich snel verliest in symbolisme, anderen vinden hem een briljant genie. Toegegeven, toen ik de eerste keer naar ‘I’m thinking of ending things’ keek, waren er ook heel wat momenten die in een waas van absurdisme dreven. Hoewel het einde van de film enigszins verlossing brengt op dit vlak, was het pas bij de tweede keer kijken dat ik bepaalde zaken opmerkte die het geheel toch iets duidelijker maken. Of dit nu goed of slecht is, laat ik in het midden. Wat ik wel kan zeggen, is dat dit geen relaxte vrijdagavond film is: je moet constant aandachtig blijven om het geheel te kunnen volgen.
Dit gezegd zijnde moeten we het toch ook over de hartbrekende thema’s van deze film hebben. Liefde, eenzaamheid en ouder worden, ze passeren allemaal de revue. En het is steeds Kaufmans verdienste om de grote levensthema’s op een diepmenselijke manier in beeld te brengen. Dat is bij ‘I’m thinking of ending things’ niet anders. Hoewel het symbolisme van de personages soms verdrinkt in ambiguïteit, voel je toch wat de personages voelen, je leeft mee met hun problemen. Ook op esthetisch vlak mag de film er best wezen. Kaufman toont zijn encyclopedische kennis van film door prachtige beelden neer te zetten.
‘I’m thinking of ending things’ is gebaseerd op het gelijknamige boek van Iain Reid uit 2016. In interviews kreeg Kaufman al vaker de vraag voorgeschoteld waarom hij net voor dit boek koos. Toch lijkt dit voor de mensen die vertrouwd zijn met zijn werk een logische keuze. Het boek gaat op een onconventionele manier op zoek naar de kern van diepmenselijke thema’s en gevoelens, precies wat Kaufman probeert te bereiken in zijn films. Eén ding is zeker, fans van Kaufman zullen smullen.
PS Voor zij die niet genoeg krijgen van de absurditeit in Kaufman zijn films, is er ook zijn debuutroman ‘Antkind’, waar het absurdisme nieuwe hoogtes bereikt.
