Met ‘Rebel’ brengen Adil en Bilall nuance in een gevoelig debat
‘Rebel’ (2022) 
Daar zijn Adil en Bilall weer! Het sympathiekste en meest ambitieuze regisseursduo van de Lage Landen zag onlangs nog hun bijna afgewerkte ‘Batgirl’ in de prullenmand gegooid, maar kan zich troosten met de release van hun passieproject ‘Rebel’.
Drie paar ogen
Adil en Bilall hebben nooit onder stoelen of banken gestoken dat de thematiek van ‘Rebel’ geen ver-van-hun-bedshow is. Ze hebben het ronselen van Syriëstrijders naar eigen zeggen in hun directe omgeving zien gebeuren. Dat de film niet bepaald mals is voor sommige partijen – de Belgische regering komt er nog net iets charmanter uit dan IS – is dan ook bepaald geen verrassing. En toch is er nuance.
De nuance wordt gebracht door het verhaal, ongeforceerd, vanuit drie standpunten te brengen. Eerst volgen we het Brusselse straatboefje Kamal (Aboubakr Bensaihi) die in de problemen komt met zijn drugshandel. Hij vlucht naar Syrië om er te gaan helpen in de oorlog. Tegen wil en dank in raakt hij verstrikt in de greep van IS, waar hij als cameraman hun “heroïsche” slagvelden en executies moet filmen. Ondertussen wordt Kamals twaalfjarige broer Nassim (Amir El Arbi, broer van) ook gerekruteerd door zo’n gladde, Molenbeekse manipulator en staat hun moeder (Lubna Azabal) er machteloos bij. Drie personages, drie paar ogen om door te kijken.
Frietjes eten met Ingeborg
In de eerste helft van de film volgen we de gruwels van de oorlog die Kamal moet doorstaan. Bensaihi, die ook in ‘Black’ de hoofdrol vertolkte, is zeer overtuigend en zelfs innemend als godvrezende soldaat. Maar het zijn vooral Adil en Bilall die uitblinken. Hun scenario laat zich niet reduceren tot een goedkope oorlogsfilm en weet op de juiste momenten de juiste snaren te raken. Het geweld blijft relatief beperkt tot een paar fenomenaal gedraaide scènes – het tracking shot met rondvliegende kogels en granaten door de Syrische huiskamers! – en haalt op geen enkel moment de focus weg bij het dramatische.
De tweede helft wisselt van Kamal naar Nassim en op het einde krijgt ook hun moeder een grotere rol. De drie personages en hun verhaallijnen zijn stuk voor stuk uitstekend geschreven, maar het geheel voelt te drukbezet aan. Twee verhaallijnen of zelfs één had ook volstaan. Frietjes, puree en aardappelen zijn lekker, maar niet alledrie tegelijk. Ook de drie, weliswaar verrassende, musicalnummers voelen even misplaatst aan als Ingeborg in ‘Blind Getrouwd’ en mochten wat ons betreft overgeslagen worden.
Met wat meer onbevreesd knip- en plakwerk had er een echte topfilm in ‘Rebel’ gezeten. Adil en Bilall laten in elk geval zien dat hun avonturen in Hollywood hen alleen maar beter maken. Des te spijtiger dat we ‘Batgirl’ nooit te zien zullen krijgen, maar de toekomst ziet er alweer een beetje rooskleuriger uit voor de Belgische bad boys.
