‘Tár’ is meer dan de krachttoer van Cate Blanchett
‘Tár’ (2022) 
Na zestien jaar droogte kwam Todd Field in 2022 weer door de grote poort Hollywood binnen. Met ‘Tár’ schreef en regisseerde hij een fenomenale Cate Blanchett naar haar achtste Oscarnominatie.
De vijfde van Mahler
Het was lang wachten op een nieuw project van het Amerikaanse goudhaantje. Na zijn langspeeldebuut ‘In The Bedroom’ en zijn tweede film ‘Little Children’, beide veelbesproken drama’s die voor meerdere Oscars genomineerd werden, bleef het anderhalf decennium stil rond Todd Field. Hij had wel wat ideetjes voor tv-reeksen, maar die kwamen nooit van de grond. Te ambitieus, noemde hij ze zelf. Een gebrek aan ambitie is nochtans precies wat je ‘Tár’ niet kan verwijten.
Cate Blanchett vertolkt op onnavolgbare wijze Lydia Tár, een wereldvermaarde dirigente aan het hoofd van het Berliner Philharmonischer Orchester. Ze staat op het punt zichzelf de muziekgeschiedenis in te schrijven door haar volmaakte versie van de vijfde symphonie van Mahler op te nemen. Tár dreigt ten onder te gaan aan haar zelfopgeworpen drang naar perfectie, maar wanneer blijkt dat ook haar omgeving er al jaren onder lijdt, ontstaat er een sneeuwbaleffect dat zelfs het grootste muzikale genie van haar tijd niet meer kan stoppen.
De derde van Field
Ook ‘Tár’ werd voor meerdere Oscars (6) genomineerd*. Meer nog, de derde film van Field werd door vele professionele critici uitgeroepen tot de beste van 2022. Op de belangrijkste awarduitreikingen viel die eer dan wel te beurt aan ‘Everything Everywhere All At Once’, maar op vlak van gelaagdheid en complexiteit moet ‘Tár’ zeker niet onderdoen.
Fields scenario staat bol van de intelligente dialogen die de persoonlijkheid van Lydia Tár beetje bij beetje blootleggen. De ene keer subtiel, zoals in de scènes die tonen dat ze ondanks haar geringe aanwezigheid toch de dominante kracht is in haar gezin. De andere keer ondubbelzinnig, zoals tijdens haar les aan de universiteit, waar ze een student die weigert Bach te spelen – omdat die blijkbaar niet zo’n toffe peer was – genadeloos op z’n plaats zet.
In die laatste scène komt de visie van Todd Field naar boven. Een groot deel ervan is in één take gedraaid, maar voelt zo natuurlijk aan dat je het nauwelijks opmerkt. Field is zich ten allen tijde bewust van het feit dat een actrice als Cate Blanchett geen speciallekes nodig heeft om indruk te maken. Want voor wie er nog aan twijfelde, etaleert de Australische nog maar eens waarom ze de beste actrice van haar generatie is.
De derde van Blanchett
Hoezeer het Michelle Yeoh ook gegund is voor haar prestatie in ‘Everything Everywhere All At Once’, het is ronduit onbegrijpelijk dat Blanchett geen derde Oscar op haar schouw heeft staan. Haar personage is diepgaander, uitdagender, veeleisender en torent ruim tweeënhalf uur lang boven de rest uit in een film die alles inzet op de centrale performance. Blanchett schippert als Lydia Tár vlot van narcist met volledige controle tot een gekwetste ziel die zich probeert staande te houden met haar arrogantie. In een eventuele sequel kan ze misschien een relatie met Johnny Depp beginnen.
‘Tár’ enkel en alleen afrekenen op de krachttoer van Blanchett zou de film en zijn makers tekortdoen. Lydia Tár mag dan wel een fascinerend personage zijn, Field beperkte zich niet tot een portret van een genie op eenzame hoogte. Hij maakte van ‘Tár’ een intrigerend drama over macht, status en cancelcultuur.
‘Tár’ is nu beschikbaar op DVD en Blu-Ray.
*Opvallend: De drie langspeelfilms van Todd Field hebben samen veertien Oscarnominaties, maar wisten geen enkel beeldje binnen te rijven.
