‘Tram 5’ spoort goed
Karolina Szejda, ‘Tram 5’ 
‘Tram 5’ is het debuut van de Poolse stripauteur Karolina Szjeda, die sinds haar zesde in Brussel woont. Het semi-autobiografische verhaal speelt zich in België af, maar door de universele waarden en emoties die ze beschrijft, had het eender waar in Europa kunnen zijn.
De stripauteur zet de relatie tussen haarzelf en haar vader in de kijker. Zij, een jonge studente, op zoek naar een toekomst. Hij, een 50-jarige vader in midlifecrisis dromend van een nieuwe toekomst.
School maakt school
Dit debuut was oorspronkelijk Szjeda’s afstudeerproject aan de LUCA School of Arts voor haar masterdiploma in Graphic Storytelling. Dat zie je ook aan het album. Sinds een tiental jaar is er een echte school ontstaan, letterlijk en figuurlijk, in Brussel. De studenten van het LUCA hebben elk hun eigen stijl, maar toch zie je verwantschappen die hun binden. Het zijn allen artistieke kinderen van Judith Van Istendael (‘De maagd en de neger’, ‘Toen David zijn stem verloor’). Het is een tekenstijl waar expressie belangrijker is dan techniek, de vormgeving vrij moet zijn in plaats van afgelijnd en de vertelstijl authentiek in plaats van plotgedreven.
Andere voorbeelden zijn Thibau Vande Voorde (‘De kever en de koning’), Mattias Ysebaert (‘Uitzicht met Kamer’), Phaedra Derhore (Doorsnee) of Dido Drachman (‘Zwanendrifters’). En er zijn nog meer jonge telgen die aan de deur staan te trappelen. Het leuke is dat al dit talent tegenwoordig ook kansen krijgt van uitgevers om hun kunnen te tonen, dikwijls nog in zeer mooie uitgaves ook. En dat is hier ook gebeurd met ‘Tram 5’, een prachtig vormgegeven hardcover met aangenaam, dik papier.
Emotie wint van techniek
Maar het is natuurlijk vooral de inhoud die telt, en daar weet ook deze debutante ons te boeien. Ze mist duidelijk nog technische bagage (anatomie, perspectieven, gebouwen en zelfs trams kunnen allemaal beter) maar dat maakt ze ruimschoots goed met de emoties die ze in haar tekeningen legt. Niet alleen door de zeer uitgesproken gezichten van haar personages, maar ook daar haar kleurgebruik, lettering en zelfs de manier waarop ze tekstballonnen tekent.
Het verhaal komt heel waarachtig over en daardoor ook zeer vertrouwd en bekend. Wat dit verhaal zo levensecht maakt, is dat vader en dochter regelmatig met elkaar overhoop liggen of elkaar irriteren, maar dat finaal altijd de liefde tussen hen overheerst. Vele ouders met twintigers in huis zullen zich hierin herkennen, maar ook voor die twintigers zelf is het een spiegel die hen wordt voorgehouden. Boeiend over alle generaties heen dus.
Hopelijk kan Karolina Szejda op deze goede lijn blijven doorgaan in haar volgende projecten. In ieder geval een geslaagd debuut en weer een schoolverlater die we in de gaten moeten houden. Laat de volgende al maar komen.
