‘Ik ben er niet’ toont dat Lize Spit als geen ander een verhaal kan ontplooien
Lize Spit, ‘Ik ben er niet’ 
Sinds het verschijnen van haar debuut is Lize Spit niet meer weg te slaan uit de Vlaamse schrijverscanon. Zelden brak een debuut zoveel potten. Eens de smeltwatertsunami was gaan liggen, schreef Spit onder meer een tweewekelijkse column in De Morgen en wroette ze ondertussen aan haar moeilijke tweede. Evenaar maar een keer het succes van je debuut als dat zomaar eventjes 200.000 keer over de toonbank is gegaan en er plannen voor een verfilming rondzweven.
We volgen in ‘Ik ben er niet’ een jonge vrouw (Leo) die haar zielenroerselen in de roman uitspreidt. Je moet niet ver zoeken waar Spit haar inspiratie heeft gehaald voor een neurotisch meisje dat uit het platteland naar Brussel verhuist om scenarioschrijven te studeren. Eigenlijk is dat best jammer. ‘Write what you know’ mag dan een heilig schrijversprincipe zijn, we hopen dat in de volgende roman de protagonist op geen enkele manier aan de schrijfster gelinkt kan worden. Een vrolijke zeepzieder uit Oostende met geen enkel trauma misschien?
Leo krijgt een relatie met een flamboyante grafisch ontwerper, die naarmate de eerste honderd bladzijden wegtikken volledig de pedalen verliest terwijl Leo in haar eigen neuroses wegzinkt. Spit maakt ettelijke sprongen in de tijd tussen korte flitsende passages die een ramp aankondigen en langere verhalende gedeelten. In een film werkt dat helaas beter dan in een lijvige roman.
Net zoals ‘Het smelt’ leest ‘Ik ben er niet’ gelukkig als een trein. Spit is zeer zorgvuldig in haar opbouw en laat je als lezer geen seconde los. Maar uiteindelijk krijg je af en toe toch gewoon genoeg van de hoeveelheid details over onhebbelijkheden van de personages en hoop je dat de vaart er net dat beetje meer in komt. Ook in dat bedje was ‘Het smelt’ ziek. Kan een redacteur een volgend boek dirigeren naar een compacter geheel?
Sinds de verschijning van ‘Het smelt’ zijn er vijf jaar verstreken. Toch is Spits recentste worp opnieuw een lijvig werk van een dikke vijfhonderd bladzijden. Spit neemt alle tijd en ruimte om haar scenario te ontplooien, al verliest ze zich daarbij af en toe in triviale details. Maar daarom is ‘Ik ben er niet’ absoluut geen slecht boek. Liefhebbers van ‘Het smelt’ kunnen deze moeilijke tweede blindelings aanschaffen. Als je Spit nog moet ontdekken, is dit misschien niet de geweldige roman die de schrijfster ongetwijfeld in zich heeft. We hebben geduld. Want Spit bevestigt dat ze als geen ander een verhaal kan ontplooien, en wie zich kan laten meevoeren heeft met ‘Ik ben er niet’ ettelijke uren leesplezier voor de donkere wintermaanden in het vooruitzicht.
