In ‘Mannen zonder vrouw’ weet Murakami al zijn kwaliteiten te combineren
Haruki Murakami, ‘Mannen zonder vrouw’ 
Op een dag word je opeens mannen zonder vrouw. Zonder ook maar enige aankondiging of hint, zonder voorgevoel of voorbode (..) Je slaat een hoek om, en dan weet je het al. Maar je kunt niet meer terug. Als je die hoek eenmaal bent omgeslagen, wordt dat de enige wereld die voor jou mogelijk is. En in die wereld word je ‘mannen zonder vrouw’ genoemd. Altijd in dat koude meervoud. (..) Het is heel eenvoudig mannen zonder vrouw te worden. Je hoeft alleen maar zielsveel van een vrouw te houden en haar daarna te verliezen.
We zullen lang niet de enige zijn die dit fragment uit de nieuwe verhalenbundel van Haruki Murakami hebben onderstreept en we zullen ook niet de enige zijn die dit fragment zullen citeren. Omdat het taal is dat tot de rand toe overladen is met betekenis, het een fragment is dat Murakami o zo goed weet te typeren en als laatste omdat dit het fragment is uit ‘Mannen zonder vrouw’ dat alle zeven kortverhalen met elkaar weet te verbinden.
In ‘Mannen zonder vrouw’ zijn zeven nieuwe verhalen – de eerste in negen jaar – opgenomen die allemaal handelen over het thema waar Murakami zo graag over schrijft: de liefde. De verhalen met titels als ‘Een onafhankelijk orgaan’, ‘Samsa verliefd’ en naar The Beatles verwijzende ‘Yesterday’ en ‘Drive My Car’ gaan allemaal over mannen waarbij iets ontbreekt. Mannen die handelen uit melancholie en eenzaamheid. Personages die je kortom kan omschrijven als kleurloze mannen; personages die moeiteloos de protagonist uit zijn vorige roman kunnen vervangen.
Je zou dan ook makkelijk kunnen stellen dat ‘Mannen zonder vrouw’ het losstaande vervolg is van het prachtige ‘De kleurloze Tsukuru Tazaki en zijn pelgrimsjaren’, maar daarmee doe je dit boek toch te kort. Het is het verschil tussen de vier sterren die we aan de kleurloze gaven en de vijf sterren die ‘Mannen zonder vrouw’ nu krijgt. Het is een verschil dat in kleine details verborgen zit, maar we kunnen makkelijk duiden wat die details voor ons inhouden.
‘Mannen zonder vrouw’ is naar onze mening het eerste boek dat alle kwaliteiten uit het hele oeuvre van Murakami weet te combineren. Het bezit de humor uit ‘Dans dans dans’, het inlevingsvermogen van ‘De opwindvogelkronieken’, het surrealistische van ‘Kafka op het strand’, de stijl van ‘De kleurloze Tsukuru Tazaki’ en de bondigheid van zijn beste verhalenbundels ‘Na de aardbeving’ en ‘De broodjesroofverhalen’.
Iedere keer dat we in een boek van Murakami beginnen lezen, denken we dat hij ons niet meer kan verrassen, en toch bewijst hij ons telkens weer het tegendeel. Natuurlijk bezit ieder boek zijn portie katten, jazzmuziek en bijzondere vrouwen, maar hij weet die typerende elementen in ieder boek aan te vullen met nieuwigheden. En al helemaal in deze ‘Mannen zonder vrouw’.
Als je de komende tijd maar één boek kan lezen, kies dan voor ‘Mannen zonder vrouw’. Het boek is een perfecte instap voor mensen die nog niets van Murakami gelezen hebben en een enorme verrijking voor mensen die al (een deel van) het oeuvre van de bekendste Japanse auteur gelezen hebben. Het is een boek dat je zal meesleuren, intrigeren en verwonderen. Bovendien zal het ook niet misstaan op je boekenplank, want in de categorie ‘best vormgegeven boeken’ zal ‘Mannen zonder vrouw’ ook hoog scoren.
Veel mensen hopen al jaren dat Murakami de Nobelprijs voor de Literatuur krijgt, maar daarvoor is hij volgens het comité wellicht te paradijselijk en verwarrend. Onterecht, vinden wij, want als het aan ons lag, had hij die medaille al lang gekregen.
